Het onderzoek

Over het algemeen gaat het goed met de jongeren in de Kempen. Er is wel een aantal opvallende zaken:

• De meeste jongeren voelen zich lichamelijk sterk en gezond (84%) en gelukkig (93%). Zorgelijk is echter dat de mentale gezondheid van meisjes met maar liefst 11% gedaald is. 
• Bijna twee derde (64%) van de ondervraagde jongeren is van mening dat school hen helpt om doelen te bereiken die ze belangrijk vinden. Ruim driekwart van de jongeren zegt z’n best te doen op school (78%). Goed je best doen op school helpt volgens 80% van de jongeren om later een goed leven te leiden. Hoewel minder dan bij de eerste meting, vindt nog steeds 8% van de jongeren naar school gaan zinloos, voelt 8% zich slecht op school en verveelt 23% zich. 
• Jongeren ervaren veel ouderlijke steun en betrokkenheid en brengen ook relatief veel tijd met hun ouders door. De jongeren geven aan dat hun ouders veelal weten waar ze ’s avonds zijn (96%), met wie ze omgaan (92%) en wie hun vrienden zijn (92%). Ook kennen veel ouders de ouders van hun vrienden (67%). 
• Het alcoholgebruik in 2020 is vergeleken met 2018 gedaald, maar toch nog steeds erg hoog. 58% van de jongeren heeft aangegeven in de afgelopen 30 dagen alcohol te hebben gedronken en 18% geeft aan dronken te zijn geweest in die periode. De meeste jongeren drinken alcohol bij anderen thuis (44%) of thuis (30%). Een derde van de jongeren krijgt alcohol van een familielid.
• Van de jongeren die veel ouderlijk toezicht ervaren, roken er minder, zijn er minder dronken geweest en gebruiken er minder cannabis, in vergelijking met de jongeren die weinig ouderlijk toezicht ervaren. Hetzelfde beeld zien we bij jongeren die aangeven dat zij gemakkelijk betrokkenheid en bezorgdheid van ouders kunnen krijgen. Hoe hoger de betrokkenheid, hoe lager het middelengebruik.  
• Van de jongeren die drie keer of meer per week sporten, zijn er in de laatste 30 dagen meer dronken geweest dan van de jongeren die twee keer per week of minder sporten. 
• Jongeren ervaren veel steun van hun vrienden. 8% van de jongeren ervaart echter groepsdruk om alcohol te drinken om erbij te horen.
• Er is ook gevraagd naar de invloed van de coronacrisis op het leven van jongeren. 15% van de jongeren voelt zich meer eenzaam en 21% ervaart meer stress. 

Blijvende inzet op drie speerpunten

Op basis van de resultaten in 2018 hebben we in de Kempen drie speerpunten benoemd waar we aan werken. Dat zijn welbevinden, ouderbetrokkenheid en vrije tijd. Welbevinden gaat vooral over lekker in je vel zitten. Jongeren die zich ongelukkig voelen hebben een grotere kans om een ongezonde leefstijl te ontwikkelen dan kinderen die zich gelukkig voelen. Bij ouderbetrokkenheid gaat het om informeren van ouders en het versterken van de onderlinge communicatie tussen ouders om daarmee het middelengebruik tegen te gaan. Dat is belangrijk want alcohol drinken op jonge leeftijd heeft een negatief effect op de hersenontwikkeling. Daarnaast hebben kinderen die starten met drinken onder de 15 jaar 4x zoveel risico op een alcohol-verslaving. Bij vrije tijd gaat het over een aantrekkelijk, gevarieerd en veilig aanbod aan vrijetijdsactiviteiten, dat aansluit op de wensen en behoeften van de jongeren. De resultaten van de tweede meting geven het belang aan om in te blijven zetten op deze speerpunten. 

Wat hebben we al bereikt? 

Door het project is er een intensieve samenwerking tot stand gekomen tussen de verschillende partners. We hebben elkaar beter leren kennen. En samen zetten we stappen vanuit een gemeenschappelijk doel. Belangrijk is dat alle partners enthousiast zijn over deze aanpak waarin preventief wordt gewerkt. Deze aanpak vraagt immers om een cultuurverandering waar we een lange adem bij nodig hebben. Naast het Rythovius College en het Pius X-College heeft inmiddels ook de Groote Aard in Eersel zich verbonden aan dit project. Landelijk volgt het ministerie van VWS het IJslandproject in Nederland.

Enkele activiteiten van Kempenbranie: 

• Online ouderavond ‘Woar moeide gij oe eigen mee?’ in 2020 met ruim 100 deelnemers;
• Een folder met informatie en tips voor ouders van pubers. Inmiddels is er ook al een nieuwe versie waarin de nieuwste cijfers zijn verwerkt;
• Rots en Water trainingen voor verenigingen met jeugdleden om hen handvatten te geven hoe je ervoor zorgt dat iedereen mee doet en de sfeer goed blijft;
• De GGD brengt op dit moment samen met de Middelbare Scholen de preventieve ondersteuning aan leerlingen op school in kaart;  
• Start van ‘de Spot’ op het Rythovius College, waar jongeren onder begeleiding van een van de jeudgcoaches van de gemeenten kunnen chillen en deel kunnen gaan nemen aan naschoolse activiteiten;
• Op de Groote Aard komt elke week een jeugdcoach langs die laagdrempelig contact maakt met de leerlingen en hun leefwereld;
• We zijn volop bezig met een ‘Mobiele Spot’ voor de Kempen. Met een bus gaan de jeugdcoaches bij het Pius X-College en ook op andere plekken in de Kempen activiteiten aanbieden;
• Er komt een ouderavond voor alle groep 8 leerlingen en hun ouders in het kader van de overstap van Primair Onderwijs naar het Voortgezet Onderwijs.

Aan de slag met de nieuwste inzichten!

De komende periode gaan we de nieuwe resultaten verder delen en bespreken met ouders, scholen en iedereen die onze jongeren een warm hart toedraagt. Zodat we samen de juiste stappen kunnen zetten om het welbevinden van onze jongeren te vergroten. De eerder ingezette speerpunten (welbevinden, ouderbetrokkenheid en veilig vrijetijdsaanbod) blijven daarbij leidend. De eerder ingezette acties die op basis van de speerpunten zijn ingezet, gaan we verder ontwikkelen en uitbouwen. Zo willen we ook graag het Primair Onderwijs verder bij dit project gaan betrekken. Samen kunnen we nog beter werken aan een gezonde en positieve toekomst van de jeugd.